Nad Jeziorem Czorsztyńskim

Błękitna tafla jeziora wśród zielonych wzniesień, a nad nimi wznoszące się szczyty Tatr. Piękny obrazek, który znaleźć można w Pieninach. To Jezioro Czorsztyńskie, jeden z najmłodszych w Polsce zbiorników wodnych. Jego budowa oprotestowywana przez wiele lat przez ekologów wprowadziła niemałe zmiany zarówno w środowisku przyrodniczym, jak i zagospodarowaniu tych terenów. Dziś jego okolice należą do najczęściej odwiedzanych w Małopolsce, a dzięki swojej malowniczości przyciągają też fotografów i miłośników pięknych widoków.

Jezioro Czorsztyńskie powstało w wyniku spiętrzenia wód Dunajca przez wybudowanie zapory między Pieninami Spiskimi i Właściwymi w miejscowości Niedzica – Zamek. Ma ono kształt mocno wydłużony, a linię brzegową urozmaicają zatoki powstałe w miejscach, gdzie do zalewu wpływają boczne potoki. W wyniku budowy zbiornika całkowitemu zalaniu uległa miejscowość Maniowy. Zamieszkującą ją ludność przesiedlono do specjalnie wybudowanej wsi Nowe Maniowy, położonej wyżej na stokach Gorców. Pod wodą znalazły się także części innych miejscowości, takich jak Czorsztyn czy Kluszkowce. W celu zabezpieczenia przed podnoszącą się wodą jeziora specjalnymi wałami otoczone leżące na jego brzegu Frydman i Dębno.

Okolice Jeziora Czorsztyńskiego są niezwykle atrakcyjne dla turystów. Są to przede wszystkim tereny urokliwe pod względem krajobrazowym. Ciągnący się wzdłuż zalewu pas Pienin Spiskich, nazywanych też Hombarkami kontrastuje przy dobrej pogodzie z wyłaniającym się zza niego skalnym łańcuchem Tatr. Z drugiej strony wznoszą się zalesione stoki Gorców, z których grzbietowych polan podziwiać można wspaniałe widoki na taflę jeziora i jego otoczenie.

Do najbardziej urokliwych miejsc nad zalewem zaliczane są okolice zamku w Niedzicy. Ta dawna węgierska forteca graniczna wznosiła się na stromej skale nad brzegiem Dunajca. Na wprost niej wznosił się polski zamek w Czorsztynie, z którego do dziś pozostały jedynie malownicze ruiny. Niedzicki zamek oprócz bogatej historii pochwalić się może także świetnym stanem zachowania oraz związkami z ukryciem legendarnego skarbu Inków. Dziś w zamku działa muzeum, w którym prezentowane są dawne wnętrza i pamiątki po jego właścicielach. Poniżej zamku znajduje się przystań statków pasażerskich, którymi można odbyć rejs dookoła jeziora. Oprócz tego kursują stąd niewielkie gondolki przewożące turystów na drugą stronę do zamku w Czorsztynie. Między zamkiem a Zaporą można też znaleźć stoiska z pamiątkami, a obok park miniatur, karczmę i park linowy.

Podczas budowy zbiornika w Niedzicy powstał pomysł ratowania dawnego budownictwa terenów, które miały zostać zalane. Powstała w ten sposób Osada Czorsztyn znajdująca się na półwyspie Stychlen. Zgromadzono tu przykłady spiskich chat a także drewniane wille, które stały w tej części Czorsztyna, która znalazła się pod wodą.

Podróżując dalej w kierunku Nowego Targu dojechać można do leżącego nad brzegiem jeziora Dębna. Znajduje się tu jeden z największych zabytków Podhala, drewniany, średniowieczny kościół pod wezwaniem świętego Michała wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jego wnętrze zdobią wspaniałe polichromie o przeszło 80 motywach kwiatowych i figuralnych. Kościół znany jest z serialu Janosik ponieważ to właśnie w nim kręcono sceny ślubu sławnego zbójnika z Maryną.

Bardzo interesującą krainą jest położony na południe od Jeziora Czorsztyńskiego Spisz. Obfituje on w liczne zabytki architektury oraz przyciąga łagodnymi, pofalowanymi krajobrazami. Nad samym brzegiem zalewu leży dawne miasteczko Frydman. Zachowało ono swój oryginalny układ z wydłużonym rynkiem. Charakterystyczny dla tych terenów jest murowany kościół z wieżą zakończoną attyką w kształcie jaskółczego ogona. Nieopodal wznosi się kasztel rodziny Horvathów a nieco dalej mieści się wejście do słynnych frydmańskich piwnic, w których trzymano dawniej wina.

Poniżej zapory w Niedzicy znajduje się Jezioro Sromowieckie, zbudowane jako zbiornik wyrównawczy. Na jego brzegach zlokalizowany jest niewielki ośrodek narciarski Polana Sosny.