Wilno zajmuje szczególne miejsce w sercach wielu Polaków. Utożsamiane jest często z utraconymi Kresami, niemal mityczna krainą szczęścia i sielskości. To wyraz tęsknoty za dawną potęgą ale także motor do sentymentalnych podróży, w programie których nie może zabraknąć Ostrej Bramy, symbolu Wilna, a dla wielu także jednego z najważniejszych polskich sanktuariów.
Brama wileńskiego Starego Miasta
W pocztach XVI wieku Wilno obwiedzione zostało murami miejskimi. Istniało w nich pięć ufortyfikowanych bram miejskich. W XIX wieku, wszystkie oprócz Bramy Miednickiej, nazywanej też Ostrą, ze względu na znajdujące się za nią przedmieście Ostry Koniec zostały rozebrane. Stojąca do dziś brama wraz fragmentem muru to dziś jedyne pozostałości obwarowań Wilna. Późnogotycka Ostra Brama to budowla na planie kwadratu, z potężnymi, nawet dwumetrowej grubości murami. Wieńczy ją wysoka attyka zdobiona reliefowym fryzem. Centralne miejsce zajmuje medalion z herbem Pogoń, który jest godłem Litwy.
Wąskie przejście przez bramę prowadzi na Stare Miasto, gdzie można odnieść wrażenie przeniesienia się w czasie. Co bardziej wrażliwi odczują pewnie obecność Mickiewicza, tym bardziej, że roi się tu od miejsc związanych z jego życiem i twórczością. Wybrukowane kocimi łbami ulice i zaułki prowadzą do kościołów, cerkwi i mieszczańskich kamienic. W wielu miejscach nadal znaleźć można ślady polskości Wilna. Ostra Brama jest łącznikiem między nowoczesną stolicą, a historycznym centrum.
„Panno Święta, co (…) w Ostrej świecisz Bramie”
Jednak najważniejsza w Ostrej Bramie jest kaplica mieszcząca się po stronie Starego Miasta. Znajduje się w niej uznawany za cudowny obraz Matki Bożej Miłosierdzia, nazywanej także Królową Korony Polskiej. Umieszczanie świętych obrazów na murach i bramach miejskich miało bardzo długą tradycję i praktykowane było szeroko niemal we wszystkich większych ośrodkach. Nie inaczej było też w Wilnie. Tutejszy wizerunek namalowany został najprawdopodobniej w I połowie XVII wieku. Historycy sztuki do dziś spierają się o jego autorstwo. Początkowo został on umieszczony we wnęce na wieży, a z czasem wybudowano drewnianą kaplicę. Kult Matki Boskiej uległ ożywieniu po najeździe moskiewskim w 1655 roku. Kaplica stała się ważnym miejscem pielgrzymkowym. Niestety w 1711 roku uległa zniszczeniu na skutek pożaru.
Szybko odbudowano ją jako murowaną, a w końcu XVIII wieku dobudowano do niej klasycystyczną galerię, w której mogli modlić się wierni. Kaplica Ostrobramska stała się miejscem szczególnym, sanktuarium narodowym, gdzie zanoszono prośby o pomyślność dla ojczyzny. W okresie powstania styczniowego odbywały się tu patriotyczne manifestacje, a dzięki Adamowi Mickiewiczowi Matka Boska Ostrobramska ustawiona została na równi z Częstochowską jako obrończyni polskości i Rzeczpospolitej.
Obraz Matki Bożej Miłosierdzia przykryty jest od 1671 roku srebrnymi sukienkami, a w 1927 roku w obecności Józefa Piłsudskiego i prezydenta Ignacego Mościckiego ukoronowany został przez metropolitę warszawskiego, kardynała Kakowskiego. Jego dopełnieniem jest srebrny półksiężyc z połowy XIX wieku, będący wotum dziękczynnym
Wilno to dziś jeden z najpopularniejszych celów polskich wycieczek sentymentalnych. I nawet dla osób, które nie zawsze identyfikują się z kościołem Ostra Brama jest żelaznym punktem spaceru po Starym Mieście.
Booking.com
