Kościół w Haczowie- drewniany skarb z listy UNESCO

Południowa Polska to prawdziwe zagłębie budownictwa drewnianego. kościoły, cerkwie, zespoły zabudowy świeckiej, zabudowa uzdrowiskowa. To wszystko znaleźć można często w niewielkich miejscowościach, które wiele osób ominęłoby zupełnie w czasie wycieczek po okolicy. Tymczasem kryją one skarby doceniane na całym świecie. Jednym z nich jest kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Haczowie na Podkarpaciu wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Haczów to niewielka miejscowość leżąca w pobliżu Krosna i drogi w kierunku przejścia granicznego w Barwinku. By do niej dotrzeć trzeba jednak zboczyć z głównego traktu. Drogę wskazują wyraźne i duże tablice. Z ich pomocą łatwo dotrzemy do celu. Przyjeżdżającym do Haczowa przede wszystkim rzuca się w oczy nowy kościół parafialny. Zabytkowa świątynia kryje się za nim, w otoczeniu starych drzew i jest, szczególnie latem niewidoczna z drogi.

Haczowska świątynia uchodzi wśród znawców za najstarszy drewniany zrębowy kościół w Polsce. Jako najbardziej prawdopodobną datę budowy podaje się rok 1388. Oczywiście początkowo nie wyglądał on tak jak dziś, składał się tylko z nawy i prezbiterium. Dopiero późniejsze przebudowy, a szczególnie ta z 1624 roku nadały mu dzisiejszy wygląd. Dostawiono wtedy wieżę, zakrystię oraz otoczono całą budowlę rozłożystymi sobotami. Wszystkie te zabiegi spowodowały, że powstała potężna bryła uchodząca za największy gotycki drewniany kościół w Europie.

Kościół ma konstrukcję zrębową, a stojąca przy nim wieża słupowo – ramową. Utrzymuje ona podwieszoną izbicę, w której znajduje się dzwon. Nakrywa ją barokowy hełm. Natomiast nawa i prezbiterium posiadają wspólny spadzisty dach kalenicowy. Jest to charakterystyczna cecha małopolskich drewnianych kościołów gotyckich. Rozwiązanie takie jest możliwe dzięki zastosowaniu zaskrzypień czyli wyprowadzeniu belek węższego prezbiterium do nawy, tak by konstrukcja się nie „rozjeżdżała”.

Wnętrze kościoła zdobiły niegdyś wspaniałe polichromie figuralne. Do dziś zachowała się ich część, datowana na koniec XV wieku. Znaleźć ją można w prezbiterium. pozostałe malowidła są późniejsze i pochodzą głównie z XIX wieku. Do kościoła wraca też po konserwacji cenne barokowe wyposażenie z ołtarzami głównym i bocznymi.

Haczów to znane w okolicy sanktuarium maryjne. Dziś cudowna figurka Matki Boskiej – Pieta przechowywana jest w nowym kościele, natomiast w zabytkowej świątyni zobaczymy jej kopię. Znajduje się ona w kaplicy po lewej stronie. Uznawana za cudowną figura pochodzi z około 1400 roku i według miejscowej legendy przypłynęła z wodami Wisłoka i zatrzymała się pod kościołem w Haczowie. Główne uroczystości odpustowe odbywają się tu 15 sierpnia.

Kościół w Haczowie udostępniony jest zwiedzającym. Jest otwarty od rana do wieczora, można do niego swobodnie wejść. Sugerowane jest złożenie drobnej opłaty na cele renowacji ale nie są sprzedawane obowiązkowe bilety wstępu.


Booking.com