Główny Szlak Beskidzki- nie tylko wyzwanie

Oznakowany kolorem czerwonym Główny Szlak Beskidzki (GSB) jest najdłuższym z polskich górskich szlaków pieszych. Ma długość 519 kilometrów i prowadzi z Ustronia w Beskidzie Śląskim do Wołosatego w Bieszczadach przechodząc kolejno przez Beskid Śląski, Żywiecki, skrawek Beskidu Makowskiego, Gorce, Beskid Sądecki , Niski oraz Bieszczady. Poprowadzono go przez najpiękniejsze i najbardziej wartościowe pod względem krajobrazowym i przyrodniczym tereny południowej części polskich Beskidów.

Przejście całego Głównego Szlaku Beskidzkiego zajmuje od 20 do 30 dni zależnie od tempa marszu. Jednak na taki wyczyn decydują się tylko nieliczni. Zdecydowana większość turystów wykorzystuje fragmenty szlaku w planowaniu swoich wędrówek po okolicy, w której spędza swój wolny czas. Za pokonanie Szlaku PTTK przyznaje specjalne odznaki: brązową, srebrną i złotą za poszczególne fragmenty przeliczane na punkty GOT oraz diamentową za jednorazowe pokonanie całej trasy w terminie krótszym niż 21 dni. (szczegóły: http://www.cotg.pttk.pl/gsb/regulamin.html)

Główny Szlak Beskidzki zaliczany jest do najstarszych polskich szlaków. Pomysł jego wyznakowania narodził się na początku lat dwudziestych XX wieku. Pomysłodawcą przedsięwzięcia był znany działacz turystyczny oraz propagator turystyki pieszej Kazimierz Sosnowski, którego imię nosi dziś cały Szlak. Inicjatywa miała na celu popularyzację turystyki w Beskidach Zachodnich, odciążenie szlaków tatrzańskich oraz stworzenie jednej drogi łączącej kolejne grupy górskie Beskidów. Niemal równocześnie z opublikowanym w Wierchach artykułem Sosnowskiego podobny pomysł dotyczący Beskidów Wschodnich przedstawił Mieczysław Orłowicz.

Znakowanie Szlaku rozpoczęło się w 1925 roku i trwało sześć lat. Szlak dzielił się wówczas na dwie części: z Ustronia do Krynicy (część zachodnia) oraz z Sianek przez Bieszczady Wschodnie, Czarnohorę, Gorgany do miejscowości Kuty nad Czeremoszem (cześć wschodnia), której nadano imię Józefa Piłsudskiego. Łączna długość szlaku wynosiła 750 kilometrów. Po II wojnie światowej tereny, na których leżała część wschodnia szlaku włączone zostały do ZSRR. Jednocześnie pojawiła się inicjatywa przedłużenia szlaku z Krynicy w Bieszczady. Wytyczenia i wyznakowania tego fragmentu podjęli się Władysław Krygowski i Edward Moskała. Od 1975 roku Szlak trwa w praktycznie niezmienionej postaci. Nastąpiło jedynie kilka korekt związanych z wytyczeniem łagodniejszych podejść lub koniecznością zachowania siedlisk przyrodniczych.

Dziś GSB jest jednym z najczęściej wybieranych przez turystów polskich szlaków pieszych. Pozwala na dotarcie na niemal wszystkie najwyższe szczyty grup górskich, przez które przechodzi. Jego najwyższym punktem jest Babia Góra (Diablak) w Beskidzie Żywiecki (1725 m npm), a najniższym dolina Wisłoki w Kątach (310 m npm) w Beskidzie Niskim. Oprócz podziwiania górskich widoków i kontaktu z naturą (m. in. w parkach narodowych: Babiogórskim, Gorczańskim, Magurskim czy Bieszczadzkim) pozwala on także na poznanie wielu ciekawych miejscowości jak Krynica Zdrój, Komańcza, Ustroń, Węgierska Górka czy Rabka Zdrój. Przejście GSB stało się też dość modnym wyzwaniem, w którym wielu wędrowców zakłada jak najszybsze pokonanie trasy. Do tego dochodzą osoby podejmujące często udane próby przebiegnięcia szlaku czy też jego zimowego przejścia.

Ale GSB nie musi być traktowane tylko w kategoriach wyzwania. Szlak przebiega przez najpiękniejsze zakątki polskich Beskidów. Dokładne poznanie zarówno samej trasy, jak i okolic może zająć dobrych kilka lat górskich wędrówek. Warto w ich trakcie opuszczać czerwone znaki by mieć możliwość zobaczenia miejsc, które szlak z konieczności omija. Czasem wystarczy odejść kilkaset metrów wiejską drogą by natknąć się na ciekawy kościół, cerkiew czy inny zabytek, czasem krótki szlak dojściowy (np. na Tarnicy) wyprowadza na punkt widokowy. Główny Szlak Beskidzki jest osią, wokół której można planować poznawanie polskich Beskidów.

Długość: 519 kilometrów

Czas przejścia: 20 – 30 dni

Przebieg: Ustroń – Czantoria Wielka – Stożek – Przełęcz Kubalonka – Przysłup pod Baranią Górą – Barania Góra – Magurka Wiślańska – Węgierska Górka – Abrahamów – schronisko na Hali Rysiance – Trzy Kopce – Hala Miziowa – przełęcz Glinne – Przełęcz Głuchaczki – Mędralowa – Przełęcz Jałowiecka – Markowe Szczawiny – Przełęcz Brona – Babia Góra – Sokolica – Przełęcz Krowiarki – Polica – Okrąglica – Bystra – Jordanów – Rabka – Stare Wierchy – Turbacz – Przełęcz Knurowska – Lubań – Krościenko nad Dunajcem – Dzwonkówka – Hala Przehyba – Radziejowa – Wielki Rogacz – Niemcowa – Rytro – Hala Pisana – Hala Łabowska – Runek – Jaworzyna Krynicka – Krynica Zdrój – Huzary – Mochanczka – Banica k. Izb – Ropki – Hańczowa – Kozie Żebro – Rotunda – Zdynia – Krzywa – Przełęcz Majdan – Magura (Wątkowska) – Przełęcz Hałbowska – Kąty – Chyrowa – Cergowa – Iwonicz Zdrój – Rymanów Zdrój – Wisłoczek – Tokarnia – Wahalowski Wierch – Komańcza – Jeziorka Duszatyńskie – Chryszczata – Wołosań – Cisna – Jasło – Smerek – Przełęcz Orłowicza – Połonina Wetlińska – Berehy Górne – Połonina Caryńska – Ustrzyki Górne – Szeroki Wierch – Przełęcz pod Tarnicą – Halicz – Rozsypaniec – Wołosate