Mieszkańcy Trogiru mówią o swoim mieście „MUZEUM MIEJSKIE”, może dlatego, że cała starówka została w 1997 roku wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Trogir leży na małej wysepce o kształcie głowy żmiji w kanale morskim między lądem stałym a wyspą Ciovo, z plątaniną uliczek, labiryntem przejść i zaułków, zabytkowymi świątyniami i pałacami, przywodzi na myśl baśniowe krajobrazy i jest jednym z najbardziej atrakcyjnych miejsc w Dalmacji. Wielkim atutem starego miasta jest fakt, że jest zamkniete dla samochodów, więc spokojnie można zwiedzać każą uliczkę.
Link afiliacyjny.
Przyjmuje się, że miasto powstało w III stuleciu p.n.e., a jego założycielami byli Grecy przybyli z wyspy Vis. Osadę nazwali mianem Tragurionu czyli Koziej Wsi.
Do starego miasta wchodzi się przez XVII -wieczną Bramę Lądowa (Kopnena vrata), przebudowaną w XVI wieku w jasnym kamieniu. Na gzymsie nad łukiem umieszczony jest lew św. Marka, a ponad nim figura bł. Jana z Trogiru – patrona miasta.
Idąc krętymi uliczkami dotrzemy do głównego placu Trg Ivana Pavla II, na którym zbudowano większość zabytków włącznie ze wspaniałą katedrą św. Wawrzyńca (Sv. Lovre). Katedra została zbudowana na ruinach kościoła zniszczonego przez Saracenów w 1123 roku. Budowa rozpoczęta została w roku 1193 a ukończona dopiero w XVII wieku, przez co reprezentuje kilka styli architektonicznych. Parter jest doskonałym przykładem stylu wczesnogotyckiego, I piętro – bogato zdobionego stylu weneckim. Z kolei wyższe piętro to doskonały przykład budownictwa renesansowego.
Główne wejście do katedry zdobi romański Radovanov Portal. Po bokach portalu stoją Adam i Ewa – to najstarsze nagie rzeźby, które powstały w Dalmacji. Postaci okryte są jedynie figowymi listkami. Wejścia strzegą leżące u ich stóp lwy. Oprócz tego na portalu widnieją sceny z życia Chrystusa oraz płaskorzeźby przedstawiające dawne życie w Trogirze. W ciemnym wnętrzu nawy są podzielone dwoma rzędami potężnych kolumn, a nad nimi góruje sklepienie z poprzecznymi łukami. Ołtarz główny wybudowano w stylu barokowym. Warto zobaczyć kaplicę św. Ivana Ursinija, patrona miasta, który w XI wieku był tu biskupem. Na jej środku znajduje się wczesnogotycki sarkofag świętego, który zdobią barokowe aniołki. Warto zwrócić uwagę na kasetonowe sklepienie ze ściśle przylegającymi do siebie kamiennymi krawędziami. Uważa się, że jest to pierwszy przykład stropu zbudowanego od czasów starożytnych bez użycia jakichkolwiek podpór.
Tuż przy Katedrze znajduje się Pałac Stafileo (Palača Stafileo) – zbudowany pod koniec XV wieku. Charakterystyczne są gotyckie okna weneckie bogato zdobione rzeźbionymi motywami roślinnymi.
Innym ważnym zabytkiem na Placu Jana Pawła II jest romańsko – gotycki ratusz, który z wyglądu przypomina weneckie pałace. Warto zwrócić uwagę na ratuszowy dziedziniec, na którym znajduje się kamienna studnia, liczne herby szlacheckie oraz piękne schody.
Po drugiej stronie Placu usytuowany jest Pałac Ćipiko (Palača Ćipiko), składający się z dwóch budynków połączonych ze sobą mostkiem przerzuconym nad wąską uliczką. Zbudowany w 1457 roku dla najzamożniejszej w tym czasie trogirskiej rodziny Čipiko. Pierwsze piętro wyróżnia się dwoma dużymi triforiami z balustradą z jasnego kamienia. Na krańcach umieszczone dwa pilastry zakończone dekoracją o motywie spirali. Między łukami umieszczone są cztery figury aniołów, z których dwa środkowe trzymają zwój z herbatami rodziny Čipiko. Drugie piętro w podobnym stylu, ale skromniej zdobione i bez balustrady. Obecnie w pałacu mieści się agencja turystyczna Čipiko. W holu na ścianie można zobaczyc ogromnego drewnianego koguta, który kiedyś był ozdobą dziobu (czyli tzw. galion) jakiegoś tureckiego okrętu wojennego.
Zamknięciem Placu jest loggia miejska. Łatwo ją poznać po dużej zadaszonej sieni, do loggi przylega XV-wieczna wieża zegarowa z figurami Chrystusa i św. Sebastiana. Za loggią znajduje się najstarszy kościół św. Barbary z okresu przed podbojami Saracenów, pochodzący z XI wieku.
Gdy opuścimy mury starówki warto przespacerować się Rivą i zobaczyć kilka zachowanych fragmentów miejskich murów obronnych. Idąc wzdłuż Rivi natkniemy się na ogromną Twierdzę Kameralnego XV w.
Od północy Trogir otaczają planty, w których można usiąść i odpocząć. W parku lokalni mieszkańcy spotykają się w małych grupkach i grają w karty albo plotkują.
Warto spędzić w Trogirze co najmniej dzień, powłóczyć się krętymi uliczkami, wypić kawę i zjeść pyszne lody na jednym z placów, a wieczorem przespacerować się nadmorską promenadą, podziwiając zacumowane żaglowce.
Warto również wiedzieć, że bardzo blisko Trogiru (28 km drogi samochodem na wschód, czyli ok. 30 minut podróży) znajduje się słynny Split.
Dojazd do Trogiru:
Z Zagrzebia jedziemy cały czas autostradą A1 w kierunku południowo-zachodnim na Split. Kiedy z prawej strony miniemy Sibenik, zjeżdżamy w prawo w drogę nr 58, która prowadzi nas prosto do Trogiru. Odległość drogowa wynosi 380 km, co przekłada się na ok. 3,5 godziny drogi.
Do Trogiru można dostać się także busem – wybierając jedną spośród 4 firm przewozowych: Croag, Croatia Bus, Promet-Split oraz Autotrans Brac. Czas podróży busem z Zagrzebia do Trogiru wynosi 8 godzin, a koszt to ok. 150 kun.
Zarówno większość Chorwatów jak i turystów wybiera raczej autokary niż pociągi (HŻ – Hrvatske željeznice), których sieć jest nadal dość słabo rozwinięta w tym bałkańskim kraju. W Trogirze nie ma stacji kolejowej, najbliższa znajduje się w pobliskim Splicie. Taki przejazd z Zagrzebia trwa 6-7 godzin (warto wziąć nocny pociąg!).
