Wrocław – miasto o wielu twarzach

Wrocław, stolica województwa dolnośląskiego należy do najbardziej atrakcyjnych pod względem turystycznym miast w Polsce. Jego początki sięgają wczesnego średniowiecza, a pierwsze biskupstwo powstało tu w 1000 roku. Długa historia to oczywiście wiele zabytków i muzeów, ale warto pamiętać, że Wrocław bardzo poważnie ucierpiał w czasie II wojny światowej, gdy został przez Niemców zamieniony w twierdzę. W wyniku ostrzału prowadzonego przez armię czerwoną z powierzchni ziemi zniknęły całe kwartały zabudowy. Choć wiele zabytków odbudowano, to nawet w sąsiedztwie Starego Miasta zobaczyć można budynki z okresu powojennego, które uzupełniają starą zabudowę. Nie zawsze są całkowicie spójne z dawnymi budowlami, ale całość tworzy niepowtarzalny klimat, jaki ciężko spotkać w jakimkolwiek innym mieście.

Główne atrakcje Wrocławia zlokalizowane są w 3-4 oddalonych nieco od siebie punktach: na Ostrowie Tumskim, w obrębie Starego Miasta, na którego przedłużeniu znajduje się Rotunda z Panoramą Racławicką oraz w okolicach Hali Stulecia (Hali Ludowej) i Ogrodu Zoologicznego. Bogactwo zabytków oraz muzeów sprawia, że na zwiedzanie Wrocławia warto zarezerwować sobie co najmniej 2 dni.

Wrocław był przez wieki miastem wielokulturowym, które zamieszkiwali Polacy, Niemcy, Żydzi i przedstawiciele innych narodowości. Nie da się też nie zauważyć, że przez dużą część swoich dziejów przynależał nie do Polski, ale do Królestwa Czech oraz do Prus lub Niemiec (zależnie od okresu). Do Polski przyłączony został ponownie dopiero w 1945 r., po zakończeniu II wojny światowej. Dlatego wiele zabytków we Wrocławiu związanych jest mocno z kulturą niemiecką. Ale z kolei po II wojnie światowej trafiły tu zbiory i zabytki ruchome ze Lwowa, na czele z Panoramą Racławicką. W latach powojennych dużą część mieszkańców miasta stanowili przesiedleńcy ze Lwowa, a dziś mieszka tu wielu ich potomków. Wszystkie te historyczne wydarzenia i perturbacje wpłynęły mocno na krajobraz kulturowy Wrocławia.

Zwiedzanie Wrocławia warto podzielić na trzy części odpowiadające głównym skupiskom atrakcji i zabytków. Pierwsze z nich to Ostrów Tumski – dawna wydzielona dzielnica kościelna z katedrą św. Jana Chrzciciela, pałacem biskupim i zabudowaniami należącymi do kurii. W przeszłości była to wyspa (stąd nazwa Ostrów), zaś przymiotnik Tumski pochodzi od dawnego określenia katedry (tum). Dominantą tego miejsca jest wspomniana katedra. To gotycka, trójnawowa bazylika z ambitem mieszczącym wspaniałe kaplice. Piękny widok na Ostrów Tumski, Odrę i jej wyspy gwarantuje taras widokowy na wieży, na który można wjechać windą. Rozpoczynająca się na placu przed katedrą ulica Katedralna prowadzi do mostu Tumskiego. Ruch samochodowy jest tu ograniczony, a po obydwu stronach ulicy stoją barokowe i klasycystyczne pałace. Jak w przeszłości, tak i dziś większość obiektów należy tu do kurii. Przy moście zobaczyć można bardzo ciekawy, dwupoziomowy kościół Świętego Krzyża. Mostem Tumskim, nazywanym także Mostem Zakochanych przechodzi się na Wyspę Piasek z kościołem Najświętszej Marii Panny. Z jej brzegów roztacza się piękny widok na Ostrów Tumski. Stąd blisko już do Mostu Piaskowego, którym przechodzi się do staromiejskiej części Wrocławia. Na samym Ostrowie Tumskim, w rejonie katedry można też zajrzeć do malowniczego Ogrodu Botanicznego, który jest idealnym miejscem na odpoczynek i spokojny spacer.

Po drugiej stronie Mostu Piaskowego zaczynają się kwartały zabudowy prowadzące w stronę Rynku Starego Miasta. Tuż przy moście zobaczyć można neogotycką halę targową, a następnie warto zagłębić się w szachownicę ulic Starego Miasta. Na wielu z nich zabytkowe budynki sąsiadują z powojenną zabudową. Najokazalszą budowlą w tej części miasta jest gmach Uniwersytetu Wrocławskiego, który odgradza Stare Miasto od Odry. Rozmiary tej barokowej budowli docenić można najlepiej właśnie z tej strony. Wrażenie robi pięknie zdobiona brama wejściowa od strony Starego Miasta. Wewnątrz koniecznie zobaczyć trzeba wspaniale zdobioną iluzjonistycznymi malowidłami Aulę Leopoldina (wejście jest uzależnione od tego czy nie odbywają się akurat uroczystości uniwersyteckie). Innym ważnym dla kultury obiektem w tej okolicy jest barokowy gmach Ossolineum, instytutu przeniesionego tu ze Lwowa po II wojnie światowej. Jego dziedziniec jest doskonałym miejscem na chwilę odpoczynku. W drodze na Rynek można też zajrzeć do dawnych Jatek miejskich, gdzie sprzedawane jest dziś rękodzieło i wyroby rzemieślnicze. O ich przeszłości przypomina Pomnik Zwierząt Rzeźnych.

Głównym punktem tej części miasta jest oczywiście Rynek- serce Wrocławia i jeden z najpiękniejszych placów w Polsce. W jego centralnym punkcie stoi ratusz, a wokół malownicze kamieniczki z dekoracjami barokowymi i klasycystycznymi, a także kamienice pochodzące z dwudziestolecia międzywojennego odznaczające się modernistycznymi fasadami. Najsłynniejsza kamieniczka to Jaś i Małgosia połączone bramą w kształcie łuku. Za nimi wznosi się gotycki kościół św. Elżbiety, z którego wieży podziwiać można widok na miasto. Spacerując po rynku nie sposób też ominąć rzeźbionego pręgierza oraz pomnika Aleksandra Fredry, który także trafił tu ze Lwowa.

Na przedłużeniu Starego Miasta znajdują się dwa bardzo ważne dla Wrocławia Muzea. Pierwsze to Muzeum Narodowe mieszczące się w neogotyckich budynkach na brzegu Odry. Drugie to Rotunda, w której prezentowana jest Panorama Racławicka namalowana przez Wojciecha Kossaka i Jana Stykę. Okolice Muzeum połączone są z Mostem Piaskowym zrewitalizowanymi bulwarami.

By w pełni docenić Wrocław trzeba wybrać się też poza centrum. Jednym z najciekawszych obiektów znajdujących się w oddaleniu od Starego Miasta jest Hydropolis. To nowoczesne centrum nauki znajdujące się w zabytkowym podziemnym zbiorniku na wodę należącym do miejskich wodociągów. Multimedialna ekspozycja pozwala poznać znaczenie wody w przyrodzie, zagłębić się w otchłanie oceanów oraz przyjrzeć się wielkiej powodzi we Wrocławiu w 1997 r.

Kolejne obiekty zlokalizowane są blisko siebie. To Ogród Zoologiczny, Hala Ludowa z pergolą i multimedialnymi fontannami oraz Ogród Japoński. ZOO jest jednym z największych i najbardziej znanych polskich obiektów tego typu. Żyje tu ponad 10 tysięcy zwierząt ze wszystkich zakątków świata. Największą jego atrakcją jest Afrykarium, gdzie w nowoczesnym pawilonie odtworzono warunki różnych stref afrykańskiego klimatu wraz z zamieszkującymi je zwierzętami. Można się tu poczuć jak w dżungli, na pustyni, sawannie, a także na dnie Kanału Mozambickiego. Na wprost Zoo znajduje się Park Szczytnicki z wpisaną na listę UNESCO Halą Stulecia (Halą Ludową) wybudowaną w początkach XX w. Należała wówczas do największych konstrukcji żelbetonowych na świecie. Dziś jest obiektem wystawienniczym, salą koncertową i sportową. Na jej tyłach znajduje się opięta pnączami pergola. Otacza ona staw z Fontanną Multimedialną. Co godzinę odbywają się pokazy „muzyka i woda”. Wieczorami strumienie wody są dodatkowo podświetlane. Przechodząc za Halę można trafić do urokliwego Ogrodu Japońskiego, stworzonego zgodnie z wytycznymi sztuki ogrodniczej z Dalekiego Wschodu.

Zwiedzanie Wrocławia to pasjonująca przygoda, która pozwala odkryć różne oblicza tego miasta. W jego odkrywaniu będą towarzyszyć figurki krasnali- symboli miasta, których jest już tu kilkaset. Można je spotkać przy ważnych obiektach, zabytkach czy atrakcjach. Każdy jest inny i ma swoje imię. Ich szukanie to dobry pomysł na zwiedzanie Wrocławia z dziećmi.